به گزارش قدس خراسان، مراسم پاسداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، روز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه از ساعت ۱۶ در محل آرامگاه فردوسی، با حضور خیل عظیمی از مردم فردوسی‌دوست و علاقه مند به فرهنگ و هنر پارسی برگزار شد. در این مراسم چهره‌های مطرح هنری و مسولان کسوری و استانی حاضر شدند.
مراسم با قرائت قرآن اغاز شد و پس از آن گروه کبوتران حرم سرود ملی را اجرا و صلوات خاصه امام رضا علیه السلام را قرائت کردند.
معاونت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شهردار مشهد، مدیرکل ارشاد استان و دیگر مسولان استانی و کشوری حاضر در مراسم بزرگداشت، با حضور در بقعه فردوسی، تاج گلی به این شخصیت برجسته تقدیم کردند و با ذکر فاتحه، یاد این شاعر پارسی‌گو را گرامی داشتند.
پس از آن سیدقاسم سیدی مقدم، هنرمند نقالی و پرده‌خانی به هنرنمایی پرداخت و بعضی از اشعار فردوسی را اجرا کرد.
شاهنامه فردویب تا آخرالزمان پایدار است
شهردار مشهد ضمن خوشامدگویی به مهمانان و مسولان کشوری و استانی بیان کرد: بزرگترین ارزش هر جامعه بشری زبان آن است. زبان هویت ملی هر کشوری است. زبان فارسی هویت ماست و ماندگاری آن را به حکیم فردوسی مدیون هستیم. ما وقتی از فردوسی قدردانی میکنیم، درواقع قدردان زبان فارسی و شاهنامه هستیم که یک اثر حماسی ماندگار و بین‌المللی است و هنوز هم شاهنامه پژوهان دنبال اسرار خاصی در آن هستند.
محمدرضا قلندر افزود: شاهنامه فردوسی تا آخرالزمان پایدار و مایه افتخار ما است. ما مجاوران و خادمان امام رضا (ع) به وجود فرهنگ رضوی افتخار میکنیم، در عین حال وجود حکیم ابوالقاسم فردوسی در جوار این شهر مقدس، برای ما افتخار بزرگی است. ما به آرامگاه فردوسی و شاهنامه و این منطقه تاریخی نه تنها افتخار میکنیم، بلکه از چند منظر به ان توجه ویژه داریم. یکی از مسائل، دیپلماسی شهری، به خصوص بین شهر مشهد و کشورهای فارسی زبان مجاور و همه کشورهایی است که قدردان این حکیم هستند.
بودجه محدوده توس به ۲۶۰ میلیارد رسیده است
وی افزود: در محدوده فردوسی پیش از این وضعیت مناسب نبود اما با ورود رهبری به این منطقه در سال ۷۵ و تاکید ایشان بر حکمت فردوسی که منطبق بر حکمت الهی است، این منطقه از غربت خارج و به طور ویژه برای عمران و آبادی آن گام‌هایی برداشته شد. در این دوره از مدیریت شهری نگاه ویژه‌ای به محدوده فردوسی داریم و کمیسیون توسعه و بهسازی عمران شهری به طور ویژه‌ای قصد خدمت به آن را دارد. بودجه ویژه‌ای برای ارتقا وضعیت رفاهی مردم این منطقه و بهبود محدوده تاریخی فردوسی اختصاص داده شده است که به مرور هزینه می‌شود. این بودجه از مبلغ ۱۴۰ میلیارد در سال گذشته، امسال به ۲۶۰ میلیارد تومان رسیده و سال آینده بیشتر خواهد شد.
قلندر ادامه داد: در این حوزه، طرح تفصیلی یکی از طرح‌های اساسی است که طرح راهبردی آن سال گذشته ابلاغ شد و فاز اول آن در ضلع شمالی محدوده تاریخی توس حداکثر تا پایان سال به اتمام می‌رسد تا بسیاری از مشکلات مردم و مدیریت شهری حل شود. با پیگیری‌های سازمان میراث فرهنگی و راه و شهرسازی، مشکلات ضلع جنوبی و بخش تاریخی این محدوده نیز در این دوره حل خواهد شد. همانگونه که محدوده پیشخوان و جلوخان آرامگاه بازسازی و بهسازی شده است. امیدواریم دیگر پروژه‌ها هم به سمتی حرکت کند تا بتوانیم یک محدوده تاریخی بین‌المللی را احیا کنیم. حکیم فردوسی و شاهنامه او نماد وطن دوستی، فرهنگ ایران، ایثار، جهاد و شهادت است. در دوره‌های تاریخی مختلف در ایران، ایثارگرانی بسیاری داشتیم که اساطیر شاهنامه در زمره آن‌ها قرار می‌گیرند.
پس از آن، شهردار مشهد و دیگر مسوولان شهری و کشوری از چهارمین سالنامه موسسه شهرآرا، با محوریت فرهنگ و ادب پارسی رونمایی کردند.
فردوسی جان‌مایه و عصاره فرهنگ و تمدن ایران است
محمود شالویی، رئیس انجمن اثار و مفاخر فرهنگی کشور به نمایندگی از وزیر ارشاد، پبام رئیس جمهور را به مناسبت بزرگداشت حکیم توس به شرح زیر قرائت کرد:
بسم الله الرحمن الرحیم
ایران بزرگ یک حقیقت فرهنگی و معنوی در قلب قاره کهن آسیاست که همچون حلقه‌ای زنجیره هستی معنوی و فرهنگی شرق و غرب را به یکدیگر پبوند می‌دهد. ایران بود که در آغاز تاریخ اسلام در عین گرایش به دارالاسلام، کانون حوزه ایرانی فرهنگ و تمدن اسلامی شد و اثری عمیق از خود بر جای گذاشت.
در این سرزمین بزرگانی مانند فردوسی زبان فارسی و تاریخ ایران را از نو زنده کردند و مردم ایران توانستند بدون هیچ‌گونه کشمکشی در آیینه معرفت به حیات خود ادامه دهند. از این منظر فردوسی نماد خردورزی این سرزمین را نه فقط یک شاعر که باید جان‌مایه و عصاره فرهنگ و تمدن ایران دانست. اوست که بر پیکر زبان فارسی جامه‌ای فاخر و هویت فرهمند پوشاند و پیوندهای عمیق تاریخی و هویت ملی و فرهنگی ایران را مورد توجه جدی قرار داد.
فردوسی را حکیم و شاهنامه او را کتاب حکمت و حماسه خواندند، زیرا کاخ بلند نظم فارسی در عین آنکه شرح دلیری‌ها و دلاوری‌های قهرمانان باستانی ایران است، از حکمت ایرانی و اسلامی بهره‌هایی وافر دارد و جلوه‌گاه حکمت نظری و عملی است. در شاهنامه روح آزادگی و آزادمنشی و توجه به فرهنگ غنی و قوی این سرزمین آشکار است و این کتاب شگرف سرشار از محبت و مهربانی است.
عظمت وجودی حکیم در بردباری قهرمانانه او در راه خلق حماسه ملی ایران اسلامی است. این شاعر آزاده ژرف‌اندیش به شوق بیدار کردن ایرانیان و ایجاد همدلی و همبستگی، تنگ‌دستی و زندگی سخت را به جان خرید و ثروت و سرمایه خود را در راه آفرینش شاهکار زبان، اندیشه و فرهنگ ایرانی هزینه کرد. سرتاسر شاهنامه حدیث و سخن توحید، یگانگی و بندگی خداوند است و در آن خرد تعلیمی با معنویت و دینداری آمیخته شده است.
ابیات فردوسی آشکارا در تحصیل او از پیامبر نمودار است. افزون بر این ابیات بسیاری در شاهنامه به پیامبر و اهل بیت اطهر تقدیم شده است که نشانی از عمق اعتقاد فردوسی به دین روشنایی‌بخش اسلام است که در زمان او در هیات آیینی، فراگیر و جهان‌شمول و پاسخگوی مسائل زمانه به دورترین نقاط جهان گسترش یافته بود.
بدون تردید بزرگداشت این شاعر نامدار و آثار گرانقدر او به جامعه امروز و به ویژه نسل جوان به تقویت هویت و خودباوری ایران اسلامی، توسعه هم‌زبانی، همدلی ملی و همبستگی منطقه‌ای و اعتلای حکمرانی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کمک شایانی خواهد کرد. بر همین اساس تمام پوشش‌های علمی و فرهنگی در این حوزه قابل ستایش و قدردانی است و دولت مردمی حامی پژوهشگران و استادان در جهت نهادینه شدن افکار مفاخری چون حکمیم ابوالقاسم فردوسی است تا با ترسیم خط فکری و ادبی این مفاخر بر غنای فرهنگی ایران اسلامی افزوده شود.
این جانب با پاسداشت روز زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و تبریک این روز به مردم فرهنگ‌دوست ایران و تمام علاقه‌مندان شعر و ادب فارسی امیدوارم همچنان ملت بزرگ و سرافراز ایران و همه ملل فارسی‌زبان و دوستداران از اندیشه‌های بلند این حکیم نامدار در سراسر گیتی بهره گیرند. برای همگان به ویژه دست‌اندکاران فرهنگی کشور توفیقات روزافزون مسئلت دارم.
در ادامه محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور عنوان کرد: در چنین روزی مژده‌ای اعلام می‌کنم. در آستانه صدویکمین سال تاسیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور قرار گرفتیم. آرامگاهی که امروز پیش روی شماست از ساخته‌های انجمن است.
وی افزود: برای امسال به همت انجمن که در راس هیات امنای آن رئیس جمهور و وزرای فرهنگ و ارشاد، میراث فرهنگی و وزارت علوم قرار گرفته‌اند برای سال جاری با اهتمام دولت و موافقت و همدلی مجلس ۱۷ بنای یادبود در سطح کشور ساخته خواهد شد که از میان آن‌ها سه بنا مربوط به مفاخر و مشاهیر استان خراسان رضوی است. برای سال جاری طرح‌های بیشتری نیز در حوزه مفاخر به مرحله اجرا در خواهد آمد.
شاهنامه ثبت احوال ایرانیان است
معاون وزیر میراث فرهنگی و گردشگری در این مراسم ضمن قرائت شعری از شاهنامه فردوسی بیان کرد: خرد و خردمندی گوهر شاهنامه است، واژه خرد بیش از ۵۰۰ بار و خردمند بیش از ۳۰۰ بار در شاهنامه آمده است. آن هم در زمانه‌ای که اندیشیدن جرم بوده است. شاهنامه را شناسنامه ایرانیان، ترازوی زبان فارسی، اوستای پس از سالم، اخلاق‌نامه، خردنامه ، نیک نامه، شجاعت نامه و به قول استاد جلال رفیق، ثبت احوال ایرانیان نامیده‌اند. شاهنامه را نمی‌توان اثر طبع یک نفر دانست، گویا هزاران هزار نفر در سرودن آن مشارکت داشته‌اند. بیان حال یک قوم است از زبان یک تن و این کتاب بشریت است. شاهنامه بزرگترین نماد فرهنگی و شاهکاری هنری ادبی است پیش از اینکه اسطوره‌ای باشد. در حقیقت اهمیت فردوسی و خلاقیت هنری او در مطالبی که منظوم کرده نیست، بلکه در چگونگی منظوم کردن آن است. این زیبایی شعر فردوسی و بی‌همتایی طبع شعری اوست که توانسته با بلاغتی شگفت‌انگیز شاهنامه را به شاهکاری بی‌همتا تبدیل کند.
بازسازی هویت ایرانی در پرتو شاهنامه
علی دارابی افزود: به راستی که هدف بلند او در سرودن شاهنامه احیای زبان و فرهنگ فارسی است. باری شاهنامه را باید همانطور که دکتر سفیعی کدکنی می‌گوید کتاب تاریخ ایران بدانیم. ارزش خلق شاهنامه توسط فردوسی در سده چهارم هجری که دوره شکوه فرهنگ دوران اسلامی بوده است در آن است که در پرتو ان توانسته‌ایم هویت خود را بازسازی کنیم. حکیم توس انگشت بر روی مهم‌ترین مساله یعنی هویت ملی می‌گذارد، تمامی مبانی حکمت را در شاهنامه مشاهده میکنیم از این رو لفظ ایران بیش ۲هزاربار در شاهنامه آمده است. فردوسی زبان ملت، و خود ملت و جوهره ملیت را در کار خود تشخیص داده است هویت ملی برای یک ملت به منظره روح برای بدن است که فقدان ان به منزله مرگ خواهد بود. هویت ملی عامل همبستگی و شکل گیری روح جمعی در یک ملت و وجهه مشخصه آن در مبان ملل دیگر است . هویت ملی ریشه در اعماق تاریخ و فرهنگ یک ملت دارد.
وی افزود: در یک دسته بندی کلی هویت ملی در برگیرنده ۴دسته از ارزش‌های ملی دینی جامعی و انسانی است. یک ملت برای بقای خود نیازمند هویت ملی است و وحدت ملی جز با تکبه بر هویت ملی فراهم نمیشود. تردیدی نیست که دین مهم‌ترین عنصر هویت ملی است. مراد از هویت پاسخ به چه کسی بودن و چگونه بودن است و اینگونه ما هنر فردوسی را بهتر درک میکنیم چراکه او ۱۰۰۰ سال پیش اثری خلق کرده که می‌داند برای کدام مخاطب سخن می‌گوید. سخنی که در هر عصری پویااست و مخاطب خود را دارد و نه تنها مرز ایران فرهنگی، که جهان را به تحسین واداشته است. جامعه‌ای که دارای چنین هنرمندان و شاعران و ادیبانی در سطح جهان است دچار گسست و انشقاق فرهنگی نخواهد شد و همچنان بر قله میراث فرهنگی جهان می‌ایستد.
اهدای نشان فردوسی بر فرهیختگان و هنرمندان
در ادامه مراسم، با حضور مسولان استانی و کشوری نشان فردوسی در چهار حوزه به هنرمندان و فرهیختگان اهدا شد.
نشان حماسه پژوه به دکتر محمود مدبری تعلق گرفت که به دلیل بیماری در مراسم حاضر نبود و این نشان به نماینده او اهدا شد.
نشان حماسه سرا، به خاطر ساخت فیلم غریب به محمدحسین لطیفی، نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون اهدا شد.
نشان حماسه ساز به پاس غیرتمندی و رشادت‌های شهید حمیدرضا الداغی ، به خانواده این شهید تقدیم شد. احمد منصوب نیز تصویر این شهید را به این خانواده تقدیم کرد.
مرادجان بوریبایف، مدیر مؤسسه فرهنگی اکو از کشور تاجیکستان به پاس فعالیت‌های ارزشمندش برای ادبیات و زبان فارسی نیز نشان فردوسی را دریافت کرد.
در پایان مراسم نیز تندیس فردوسی برای نصب در خیابان ماترا ایتالیا به نماینده وزیر امور خارجه تقدیم شد.
خبرنگار: محدثه مودی
نظر شما